Cây gỗ xoan ta trong đời sống và khoa học

• Cây xoan ta có rất nhiều tên gọi, như: Pride of India, White cedar, Persian lilac, Paradise tree,…Những người dân miền Trung thường gọi cây xoan ta là Thầu đâu, loại gỗ này được xếp vào nhóm VI trong bảng gỗ Việt Nam
• Cây xoan ta là giống cây có nguồn gốc ở Châu Á, nhưng được phân bố rộng rãi khắp thế giới như Lào, Trung Quốc, Thái Lan,… và ở Việt Nam, bạn có thể tìm thấy loại cây này từ Bắc vào Nam, từ đồng bằng đến miền núi. Đây là loại cây ưa sáng, cây thích nghi và sinh trưởng tốt ở những nơi có khí hậu nhiệt đới gió mùa, nóng và ẩm.

• Xoan ta là cây gỗ trung bình, thường cao khoảng 7 – 20m, tuy nhiên ở vùng phía Bắc Australia người ta ghi nhận có cây cao hơn 40m, đường kính dao động từ 30 – 50cm hoặc hơn. Thân cây thẳng, vỏ ngoài màu xám nâu, cây mang lá kép lông chim lẻ 2 – 3 lần, bìa lá có răng cưa, mặt trên của lá có màu xanh thẫm, mặt dưới thì hơi ngã vàng. Hoa của xoan ta khá nhỏ, có màu trắng tím, thường mọc thành chùm, hoa nở rộ nhất vào độ giữa mùa xuân. Nhiều cây sung sức, đến mùa nở rộ rực rỡ, tạo nên khung cảnh tuyệt đẹp.
• Quả của cây có màu xanh khi còn non, khi chín sẽ chuyển sang màu vàng dần rồi nhăn nheo lại, khô héo. Khi chín quả treo lơ lửng trên cây, qua nhiều ngày sẽ tự rụng xuống hoặc được chim chóc ăn rồi phát tán cây rất nhanh.

Ứng dụng của cây xoan ta

• Nhiều bà con dùng lá cây xoan ta để sử dụng như một loại thuốc trừ sâu, để bảo quản những loại cây trồng khác cũng như một số loại thực phẩm.
• Trước kia có người còn sử dụng nhựa cây và tinh dầu từ lá và thân cây pha loãng để làm giãn tử cung giúp dễ sinh đẻ.
• Gỗ xoan ta đốt thành than có thể sử dụng làm thuốc súng
• Lá cây có thể dùng để làm phân xanh hoặc làm thuốc chữa giun sán cho các vật nuôi như trâu bò, trừ sâu bệnh.

Ứng dụng trong nội thất

• Mặc dù là một loại cây có độc tính, nhưng cây xoan ta cho gỗ khá tốt. Gỗ mềm nên rất dễ sản xuất, gia công đồ nội thất. Đặc biệt, sau khi ngâm nước từ 6 tháng đến 1 năm trước khi sản xuất gỗ sẽ có khả năng chịu được mối mọt, ít cong vênh và ảnh hưởng bởi thời tiết.
• Trước khi gỗ xoan ta chỉ được sử dụng để làm đồ gia dụng thông thường. Nhưng hiện nay gỗ xoan ta được biết đến như một nguồn nguyên liệu phổ biến trong xây dựng, được dùng để đóng bàn ghế gỗ, các sản phẩm nội thất, hàng thủ công mỹ nghệ, ốp sàn, ốp tường cho đến trần ốp gỗ,…
• Tuy nhiên điểm trừ của gỗ xoan ta là chất lượng kém, dễ bị hư hao, ẩm mốc và mối mọt trong quá trình sử dụng. Do đó giá thành thường không cao, chỉ dùng để làm những đồ có giá trị ngắn, chịu lực kém như bàn ghế, kệ sách… Nếu muốn đồ dùng có chất lượng cao hơn bạn có thể chọn mua đồ dùng làm từ gỗ xoan đào để có giá trị tốt hơn.